Η Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Ηλιούπολης “γράφει ιστορία”

Αισθητή παρουσία στην πόλη μας έχει κάνει η Ομάδα Προφορικής Ιστορίας (ΟΠΙ) Ηλιούπολης. Έχει ήδη πραγματοποιήσει δυο εκθέσεις φωτογραφίας της Αγίας Μαρίνας στις δεκαετίας 1940-50, τη δεύτερη μάλιστα συνοδευόμενη με βίντεο προφορικών μαρτυριών παλαιών κατοίκων και συναυλία. Παράλληλα συχνά δημοσιεύει στις τοπικές ειδησεογραφικές ηλεκτρονικές σελίδες ντοκουμέντα που έχουν σχέση με τη δημιουργία και την εξέλιξη της πόλης μας.

Το κύριο αντικείμενο των ΟΠΙ (λειτουργούν περίπου 40 σε συνοικίες της χώρας) είναι να καταγράψει και διασώσει τις μνήμες των παλιότερων κατοίκων. Η φιλοσοφία των ΟΠΙ απέχει από τη συνήθη καταγραφή της Ιστορίας μέσα απ’ την παρακολούθηση της πορείας των ηγετών, βασιλιάδων, στρατηγών, των κρατούντων. Επικεντρώνει στους απλούς ανθρώπους της συνοικίας και συλλέγει τη δική τους ματιά. Μέσα από αυτήν προσπαθεί να ψηλαφίσει την εξέλιξη της καθημερινής ζωής της πόλης αλλά και την αντανάκλαση τοπικά των σημαντικών κεντρικών εξελίξεων στη χώρα, όπως τα βίωσαν αυτοί.

Πέρα από τη νοσταλγία, η ανασύνθεση της τοπικής Ιστορίας με αυτόν τον τρόπο μπορεί να έχει δυο σημαντικά οφέλη. Πρώτον, στη σχέση ανάμεσα στις γενιές, εφόσον η αέναη αλλαγή της πόλης ως τοπίο, λειτουργία, κοινωνία τείνει να μας κάνει να χάσουμε το νήμα της εξέλιξης στα ήθη, τις αντιλήψεις, να μην κατανοούμε ούτε τους παλιότερους ούτε τους νεότερους.

Δεύτερον, η ψυχρή σύγχρονη πόλη των αγνώστων-ξένων, ακόμη και μέσα στην ίδια πολυκατοικία, συμβάλει στη μοναξιά, τον ατομισμό, την υποχώρηση του συλλογικού, την αδιαφορία για τα κοινά. Η συνειδητοποίηση πως επιβαίνουμε σε μια κοινή βάρκα, κατοικούμε όλοι μαζί σε μια γειτονιά που έχει διαμορφωθεί όπως είναι σήμερα όχι τυχαία αλλά για συγκεκριμένους ιστορικούς λόγους, πως θα μπορούσε να είναι χειρότερα αλλά και καλύτερα, μπορεί να συμβάλει στη ζεστασιά της κοινότητας, να τονίσει την ανάγκη του διαλόγου και της συμμετοχής για το σήμερα και το αύριο.

Η ΟΠΙ Ηλιούπολης είναι εθελοντική ομάδα που λειτουργεί με τις μηνιαίες συνελεύσεις της. Επιδιώκει τη συνεργασία με τον Δήμο, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την αυτονομία της από την εκάστοτε Δημοτική Αρχή. Επίσης συνεργάζεται και βοηθιέται από τους (πολλούς ευτυχώς) Ηλιουπολίτες Ιστορικούς Καθηγητές Πανεπιστημίου και Ερευνητές.

Βρίσκεται στη φάση της δουλειάς μυρμηγκιού, συλλέγοντας προφορικές μαρτυρίες ως τη στιγμή που θα θεωρήσει πως έχει αρκετές ώστε υπεύθυνα να τις παρουσιάσει στην τοπική κοινωνία συνολικά είτε θεματικά μαζί με πλήθος τοπικών ιστορικών ντοκουμέντων, φωτογραφιών κλπ. που τής έχουν προσφερθεί.

Καλεί όλους τους συμπολίτες-συμπολίτισσες να συνεισφέρουν στην εργασία της προσφέροντας μαρτυρίες, ντοκουμέντα, φωτογραφίες, είτε συμμετέχοντας στην ομάδα.  

Νίκος Μικρόπουλος