Η μνήμη, η πείρα, το πανό και ο κ. Δήμαρχος

«Τη μνήμη όπου και να την  αγγίξεις  πονεί» Γιώργος Σεφέρης  

Κι ας το γνωρίζουμε καλά πως η μνήμη είναι μια χαοτική δύναμη που εγκλωβίζει όσα θέλει και τα απελευθερώνει, όταν και εάν θέλει. Και αλλοίμονο σε εκείνον που συναισθηματικά λειτουργεί ή τέλος πάντων λαμβάνει υπόψη το παρελθόν.

Κάποτε θεωρούσαμε μνήμη τα βιβλία. Σωστά είχε ειπωθεί πως τα βιβλία είναι η μνήμη της ανθρωπότητας. Μαθαίνεις, διδάσκεσαι, παραδειγματίζεσαι και υποδεικνύεις. Περισσότερο αποδεικνύεις. Πράξεις, συμπεριφορά, καταστάσεις, αγώνες, ιδανικά και προοπτική. Κι αυτή η μνήμη …χάος.

Έφηβος, όλο ζωντάνια, απείθαρχος και «αλειτούργος», διαβάστηκα αμέτρητες φορές από τον παπά του χωριού, για να «ξεζουρλαθώ», όπως έλεγαν, αλλά εγώ «αντάρτης». Έτσι με έλεγαν.

Με πήγαν και σε εκείνον τον ταγματάρχη της περιοχής για να με συνετίσει,  ο οποίος προέβη σε αληθινό κήρυγμα. «Μακριά από πολιτική. Εσύ μόνο τα γράμματα να κοιτάς». Κι εκεί που όλοι περίμεναν να ησυχάσω έγραψα το πρώτο πανό. «Ζήτω η δημοκρατία».

Αναστατώθηκε το χωριό κι ο ταγματάρχης άφρισε και μας  μπουρμπούλιαζε καθημερινά το κεφάλι με  την διδασκαλία «εσείς στα γράμματα. Μακριά από την πολιτική». Οι φράσεις αυτές  συνοδεύονταν  με απειλές και υπόμνηση στρατοδικείων και εξοριών. Η χούντα στα ντουζένια της!

Και εδώ που ήρθαμε στο άστυ για να σπουδάσουμε, πάλι πανό, πάλι πορείες, πάλι κυνηγητά και πάλι πειθαρχικά στο Πανεπιστήμιο. «Εμφορούμενοι από ανατρεπτικές ιδέες ανήρτησαν πανό…». Πάντα ταύτα συνοδεύτηκαν  με επισκέψεις «καλής θέλησης» στη Μεσογείων και αργότερα στην Μπουμπουλίνας. Με εξαιρετική κλωτσοπατινάδα και με κατάλληλο μπερντάκι.

Τι να τα λέμε και γιατί να τα ξαναθυμόμαστε. Η δημοκρατία εάλω. Τα πανό και τα συνθήματα τους «ζούρλαιναν». Τα «ακούτε», τα νιώθετε, σας τσιμπάνε λίγο;

Και πέρασαν τα χρόνια κι ακούσαμε διδάγματα, οι νέοι, το  μέλλον της χώρας μας είναι ανάγκη να  εμφορούνται από επαναστατικές ιδέες, να έχουν πολιτική συνείδηση, να αγωνίζονται…

Και φτάσαμε τώρα. Εγκαινιάζουμε παιδικούς σταθμούς και κατεβάζουμε πανό. Πολλά έχω να πω. Υποχωρώ. Ας τα πει ο ποιητής:

«Στον Σείριο υπάρχουνε παιδιά
ποτέ δε βάλαν έγνοια στην καρδιά
δεν είδανε πολέμους και θανάτους
και πάνω απ’ τη γαλάζια τους ποδιά
φοράν τις Κυριακές τα γιορτινά τους.

Τις νύχτες που κοιτάν τον ουρανό
έν’ άστρο σα φτερό θαλασσινό
παράξενα παιδεύει το μυαλό τους
τους φαίνεται καράβι μακρινό
και πάνε και ρωτάν τον δάσκαλό τους.

Αυτή, τους λέει, παιδιά μου είναι η γη,
του σύμπαντος αρρώστια και πληγή:
εκεί τραγούδια λένε, γράφουν στίχους,
κι ακούραστοι του ονείρου κυνηγοί
κεντάνε με συνθήματα τους τοίχους.

Στον Σείριο δακρύσαν τα παιδιά
και βάλαν από εκείνη τη βραδιά
μιαν έγνοια στη μικρούλα τους καρδιά.

Νίκος Γκάτσος

Επέλεξαν το όραμα, το όνειρο.  Εσείς κ. Δήμαρχε «κατεβάσατε το πανό». Νομίσατε πώς σβήσατε όνειρα;

Κι όμως! «Αυτός πλανήτης  μάλλον είναι μία πλάνη ήτις οδηγεί πολύ μακριά  στον Δία» Οδυσσέας Ελύτης

Κίτσος ο πανο-κρεμαστής