H γιορτή της δημοκρατίας. Ποια η διδαχή της Γυάρου; Τι να σού κομίσει η Μακρόνησος;
Θα γιορτάσουμε και φέτος την αποκατάσταση της Δημοκρατίας! «Σεμνά», «λαϊκά» και «ταπεινά», υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζει πλέον το πρωτόκολλο της Προεδρίας της Δημοκρατίας.
Λες και η δημοκρατία έχει ανάγκη από πανηγύρια και παρλάτες, από ομιλίες, ασπασμούς και χειροφιλήματα. Κι αν ήταν να καταλαγιάζουν έτσι οι πληγές από τα βασανιστήρια ή η ταλαιπωρία στα ξερονήσια, πάει καλά. Δεν επουλώνονται οι πληγές ούτε εδραιώνεται η δημοκρατία με ποτά και άψογα σερβιρίσματα στο Προεδρικό Μέγαρο, καθόσον ακόμη οι συμφορές «επικάθηνται» και η Κύπρος -τόσο απλά- παραμένει διχοτομημένη με μεγάλο μέρος της κατακτημένο.
Δεν σβήνονται όλα αυτά, γιατί λειτουργεί η μνήμη. Παλιά ενθυμήματα, φθαρμένες φωτογραφίες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης που έχασαν την αξία τους, γιατί αντικαταστάθηκαν χρηστικά, ιστορικά γεγονότα συνθέτουν ή μάλλον σηματοδοτούν τη μνήμη του καθενός και συμβάλλουν στη σύνταξη ιστορικής συνείδησης. Και ο καθένας δένεται σ’ αυτήν ή προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί, γιατί πλήρης αποσχισμός είναι ανέφικτος και επικίνδυνος. Ατομικά και συλλογικά.
«Να ο Έλληνας πάντα πικραμένος με γλυκιά μορφή
καμωμένος για τα βάσανα πώς τραγουδά και δένεται
στη μνήμη που έχει πάντα συννεφιά…»
Ν. Καρούζος, Τα ποιήματα Α΄
Και η πίκρα προσδίδει διδαχή και τα βάσανα ακουμπούν στη μνήμη και το τραγούδι αποδιώχνει τη συννεφιά και σελαγίζει την αισιοδοξία. Αισιόδοξη μνήμη. Στα ερείπια των σωροβολιασμένων ιδανικών, στο βωμό της πολιτικής εκμετάλλευσης!
Και αυτή η εκμετάλλευση που στηρίχτηκε στο σωροβολιασμό των εμφυλιακών ερειπίων που συνέθεσαν το μετεμφυλιακό κράτος, που συνυποδηλωτικά ονομάζεται Γυάρος, Μακρόνησος, Χούντα, Δικτατορία, «Σύμμαχοι και Προστάτες», «Εθνική Κυριαρχία και Ανεξάρτητη Εθνική Πολιτική», ανασκαλίζει τη μνήμη και ανασκολοπίζει πάντας αποδίδοντας εύσημα ή ρίχνοντας το ανάθεμα σε τούτους ή σε εκείνους, ποτέ στους ίδιους, κουβαλώντας πότε ο ένας, πότε ο άλλος το άρμα της εξουσίας -πάντα το ίδιο- και χορεύοντας το χορό της ψευτιάς και της πολιτικής ιδιοτέλειας.
Ποια η διδαχή της Γυάρου; Τι να σού κομίσει η Μακρόνησος, πώς και γιατί να αναλογιστούμε ή να ενθυμηθούμε τα Ιουλιανά, «δεν χρειάζεται» ο προβληματισμός για την επιβολή της δικτατορίας, ίσως χρειαστεί η σύσταση καμιάς Εξεταστικής Επιτροπής, να το πάμε πέρα, μακριά, «μακριά από μας κι όπου θέλεις ας μπει», σύμφωνα με την Τζουμερκιώτικη ρήση και τον Τζουμερκιώτικο προβληματισμό.
Ίσως, γιατί Γυάρος και όλα τα ξερονήσια θα αναπλαστούν πλέον -επενδυτικώς- με το φύτεμα ανεμογεννητριών και την καταβύθιση της ιστορικής μνήμης.
Την ιστορία θα τη γράψουμε, όπως θέλουμε «γράφε ιστορία τα ψέματά σου αράδα και βλόγα το φονιά, βρίζε το θύμα», υπάρχουν καλοθελητές, αρκεί να τους τάξουμε καρέκλες, υπάρχουν τα Μέσα Μαζικής Συσκότισης (θολούρας) που με τον τρόπο τους θα επιβάλουν το «φταίμε και μεις, φταίτε και σεις, φταίει και ο Χατζηπετρής», θα προβάλλουμε το προσωπείο μας, καταπώς θέλουμε και όπως μας συμφέρει, χρίζοντας κάθε φορά ΜΕΣΣΙΑ και μπουκώνοντας τους ψηφοφόρους με σανό και αμμοχάλικο.
Είναι το σύστημα κύριοι. Πάρτε το είδηση. Δεν διορθώνεται, δεν καλλωπίζεται, δεν μερεμετίζεται. ΑΝΑΤΡΕΠΕΤΑΙ.
Πάντως και για να είμαστε στο πνεύμα της «αποκατάστασης της δημοκρατίας» ό,τι και να γίνει η μνήμη πάντα θα καίει, γιατί καθορίζει τα πάντα η αιωνιότης, όχι όπως την εννοούν οι πολιτικοί ταγοί ή τα πολιτικά τζάκια ή οι πολιτικοί αναλυτές και με την Τζουμερκιώτικη λαλιά τα πολιτικά σουργούνια, αλλά όπως ακριβώς τη δίδαξε ο μέγας Καβάφης.
«(…) Ο βασιλεύς φοβήθηκε και λέει• «Θεέ μεγάλε, συγχώρεσέ με αν δεν μπορώ ζωή να πάρω ανθρώπου.» Με περιφρόνησι ο Θεός απήντησε• «Από μένα νομίζεσαι πιο δίκαιος; Με λέξεις μη γελιέσαι. Καμιά ζωή δεν παίρνεται. Γνώριζε πως ποτέ του μήτε γεννήθηκε κανείς, μήτε κανείς πεθαίνει.»
(Κ. Καβάφης) (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877-1923, Ίκαρος 1993)
Γιατί γεννήθηκαν και ζουν οι αξίες και τα ιδανικά. Η φιλία και η δικαιοσύνη. Η εντιμότητα και η δημοκρατία. Οι τίμιες πράξεις και τα ζεστά ανθρώπινα φιλιά… Αυτά συνοδεύουν πάντα τους ανθρώπους. Αν θέλουν να λέγονται άνθρωποι…
Αυτό είναι το αληθινό νόημα της «Γιορτής της Δημοκρατίας…»
Κίτσος ο Μακρονησιώτης