Ζητήματα αισθητικής
Είναι η προτομή του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, λίγο πριν τα αποκαλυπτήριά της στην σχετική τελετή που έλαβε χώρα χτες, στην πλατεία Λευκαδίων με πρωτοβουλία του συλλόγου Λευκαδίων της Ηλιούπολης.
Το θέαμα προκαλεί απορία και μειδίαμα. Ένα λευκό σπιτικό τραπεζομάντηλο στρογγυλού σχήματος κάλυπτε την προτομή μέχρι που ένα “χέρι λατρεμένο ένα χέρι λατρευτό“, του το βγάζει το κάλυμμα και αποκαλύπτεται η προτομή. Δίπλα από αυτό το θέαμα ήταν Δήμαρχοι αντιδήμαρχοι βουλευτές υφυπουργός παράγοντες της πόλης και της πολιτείας, όλοι άνετοι με το θέαμα.
Σαν να έβλεπαν κάτι φυσιολογικό. Μόνο ο γράφων σε μια φευγαλέα ματιά θεώρησε οτι προς στιγμή βλέπει γυναίκα στο Αφγανιστάν, αναμένοντας την κάθοδο από την Εθνάρχου Μακαρίου ειδικού τάγματος οπλισμένων Ταλιμπάν.
Κατανοώ την ανάγκη να καλυφθεί η προτομή ώστε στην δεδομένη στιγμή να γίνει η αποκάλυψη, αλλά όταν το κάλυμμα προκαλεί γέλιο, τότε πράττεις αλλιώς. Όταν το θέαμα μειώνει την αισθητική της εκδήλωσης σκέφτεσαι αλλιώς.
Τα ζητήματα αισθητικής σε επίπεδο πόλης και παραγόντων της πόλης χρειάζονται αρκετή δουλειά. Σε αυτά τα ζητήματα αισθητικής θα εντάξω και τις πολλές και μακρές σε διάρκεια ομιλίες παραγόντων, τις αυτοαναφορικές περιγραφές, τους αυτοβαυκαλισμούς, τις αμοιβαίες δοξασίες. Σε αυτά τα ζητήματα θα εντάξω και το πως τοποθετούνται αγάλματα και προτομές. Με τι φόντο, σε τι βάθρο, σε ποια σημεία, με τι περιβάλλοντα χώρο.
Τα ζητήματα αισθητικής όμως προκύπτουν όχι μόνο από το σεμεδάκι. Είναι ενδεικτικό οτι στην ίδια τελετή όταν το λόγο πήρε ο βουλευτής Λευκάδας Θανάσης Καββαδάς για έναν “σύντομο” χαιρετισμό, μίλαγε περίπου για ένα 20λεπτο και τα πρώτα 5 λεπτά τα κατανάλωσε με το αποχετευτικό δίκτυο της Λευκάδας! Προφανώς ο βουλευτής εκμεταλλεύτηκε το γεγονός οτι παρόν στην εκδήλωση ήταν ο υφυπουργός Εσωτερικών Βασίλης Σπανάκης και έκρινε σκόπιμο να παρουσιάσει μπροστά από τον κεκαλυμμένο με το σεμέν Βαλαωρίτη, το αποχετευτικό δίκτυο της Λευκάδας.
Ευτυχώς απουσίαζε ο Κατακουζηνός και δεν ανέλυσε το αποχετευτικό δίκτυο του Βυζαντίου. Ίσως να μην το γλιτώσουμε όταν κάπου στην Ηλιούπολη τοποθετηθεί αδριάντας του Μαρμαρωμένου Βασιλιά.
Πράκτωρ
Άγγελος Σικελιανός. Εβδομήντα τρία χρόνια από τον θάνατό του
Σαν σήμερα (19/6/1951) πέθανε ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός.
Ο Σικελιανός έδρασε μέσα από το ΕΑΜ διανοουμένων-καλλιτεχνών. Η δράση του αυτή ήταν η αιτία να υπονομευτεί η υποψηφιότητά του για το βραβείο Νόμπελ.
Ήταν πέντε φορές υποψήφιος για το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας:
• Το 1946, προτεινόμενος από το μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας Anders Österling
• Το 1947, προτεινόμενος από τον Νίκο Βέη που την ίδια χρονιά είχε προτείνει και τον Νίκο Καζαντζάκη με την σκέψη πως θα έπρεπε να βραβευτούν από κοινού
• Το 1948, προτεινόμενος από μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Γραμμάτων, Ιστορίας και Αρχαιοτήτων της Σουηδίας Axel W Persson και το μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας συγγραφέα και δημοσιογράφο Elin Wägner .Την χρονιά εκείνη, ο Anders Österling, ο οποίος είχε προτείνει τον Σικελιανό το 1946, πρότεινε να μοιραστεί το βραβείο μαζί με τον νικητή εκείνης της χρονιάς Τ.Σ. Έλιοτ, αλλά η πρότασή του απορρίφθηκε.
• Το 1949, προτεινόμενος από το μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας, συγγραφέα Sigfrid Siwertz. Το 1950, προτεινόμενος με δύο προτάσεις. Μια, με μοναδικό υποψήφιο τον ίδιο, από την Ελληνική Εταιρεία Λογοτεχνών και μια, σε συνδυασμό ξανά με τον Καζαντζάκη, από το μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας συγγραφέα Hjalmar Gullberg
«Όταν μιλάμε για ποίηση μεγαλόφωνη στην περιοχή του νεοελληνικού ποιητικού λόγου, ο νους μας πηγαίνει αυτόματα σε τρεις ή τέσσερις χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Μα κι ανάμεσα σ’ αυτές, η ισχυρότερη σε ένταση φωνή είναι χωρίς αμφιβολία του Άγγελου Σικελιανού. Ο μόνιμα σχεδόν υψωμένος τούτος τόνος δεν οφείλεται μόνο στην καθολικότητα και το πλάτος των θεμάτων, ούτε στην προσπάθεια του ποιητή να μεγεθύνει και να διευρύνει με το λόγο την έκταση του ποιητικού του χώρου, όπως συμβαίνει στην περίπτωση κάποιων άλλων ομότεχνών του. Είναι αποτέλεσμα και μιας βιολογικά πλατιάς ανάσας, ενός ισχυρού μέταλλου φωνής, της ισχυρότερης απ’ όσες ακούστηκαν ως τώρα στην ποίησή μας, που αναβρύζει έτσι αβίαστα από μια ιδιοσυγκρασία «φύσει» ρωμαλέα κι από μια εξ ίσου οργανική, θα λέγαμε, αυτοπεποίθηση, ενισχυμένη κι από κάποιες εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες ζωής».
Κώστας Στεργιόπουλος, «Μια ματιά στη ζωή και την ποίηση του Σικελιανού». Περιδιαβάζοντας, τ. Α΄. Από τον Κάλβο στον Παπατσώνη, Κέδρος, Αθήνα 1982, 65.
«Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω απ’ την Ελλάδα,
Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήγλιο πάνω από τον κόσμοι».